სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის უახლესი მონაცემები აჩვენებს, რომ საქართველოში წლიური ინფლაციის ძირითადი მამოძრავებელია სურსათი და უალკოჰოლო სასმელები, სადაც ფასები საშუალოდ 10.3%-ით არის გაზრდილი. ეს კატეგორია ინფლაციის საერთო მაჩვენებელზე 3.48 პროცენტული პუნქტით მოქმედებს, რაც ნიშნავს, რომ ინფლაციის თითქმის ნახევარზე მეტი სწორედ საკვების გაძვირებას უკავშირდება.
ეს მონაცემი მიუთითებს არა მხოლოდ ცალკეული პროდუქტების გაძვირებაზე, არამედ უფრო ფართო პროცესებზე — სახალხო მოხმარების ძირითადი ჯგუფების გაძვირება პირდაპირი გავლენას ახდენს როგორც დაბალშემოსავლიან, ისე საშუალო ფენაზე, რადგან მათი დანახარჯების მნიშვნელოვანი ნაწილი საკვებზე მოდის.
რომელი პროდუქტები ძვირდება ყველაზე მეტად?
საქსტატის დეტალური ანალიზი ცხადყოფს, რომ ინფლაციას განსაკუთრებით ზრდიან ის პროდუქტები, რომელთა მიწოდება ძლიერ დამოკიდებულია სეზონურობაზე, საერთაშორისო ფასებზე და ლოგისტიკურ ხარჯებზე.
ყველაზე მაღალი გაძვირება ფიქსირდება შემდეგ ჯგუფებზე:
| პროდუქტის ჯგუფი | ფასის ცვლილება |
|---|---|
| ხილი და ყურძენი | +16.9% |
| თევზეული | +15.5% |
| ზეთი და ცხიმი | +14.9% |
| პური და პურპროდუქტები | +13.6% |
| ყავა, ჩაი, კაკაო | +12.0% |
| ტკბილეული (შაქარი, ჯემი, შოკოლადი) | +11.6% |
| უალკოჰოლო სასმელები და მინერალური წყლები | +8.6% |
| რძე, ყველი, კვერცხი | +8.5% |
| ხორცი და ხორცის პროდუქტები | +6.5% |
| ბოსტნეული და ბაღჩეული | +5.1% |
რატომ არის ეს ჯგუფები ყველაზე პრობლემური?
-
საერთაშორისო ბაზრებზე ფასების მერყეობა:
ზეთი, ხორცი, ყავა და თევზეული განსაკუთრებით მგრძნობიარეა გლობალურ ფასებზე, რადგან საქართველო მათ დიდი მოცულობით იმპორტირებს. -
სეზონურობა და მიწოდების ჯაჭვი:
ხილისა და ბოსტნეულის გაძვირება ნაწილობრივ სექტორში სეზონური წარმოების შემცირებას უკავშირდება, აგრეთვე – ტრანსპორტირებასა და საწვავის ფასებს. -
სურსათზე მაღალი იმპორტდამოკიდებულება:
როდესაც ქვეყანაში შიდა წარმოება მცირეა, ნებისმიერი გარე შოკი პირდაპირ აისახება ფასებზე.
ჯანმრთელობის დაცვა: 8%-იანი ზრდა და სისტემური ტენდენცია
ჯანმრთელობის დაცვის ჯგუფში 8%-იანი ზრდა დაფიქსირდა, რაც წლიურ ინფლაციაზე 0.66 პროცენტული პუნქტით აისახა.
რა გაძვირდა ამ ჯგუფში?
-
ამბულატორიული მომსახურება – +9.0%
-
საავადმყოფო მომსახურება – +9.0%
-
სამედიცინო პროდუქცია, აპარატურა, მოწყობილობა – +6.6%
ეს მაჩვენებლები მიუთითებს, რომ ჯანდაცვის ხარჯები სტრუქტურულად იზრდება – ეს არ არის მხოლოდ ერთჯერადი ფასების მატება. ამის მიზეზები შეიძლება იყოს:
-
მედიკამენტებისა და სამედიცინო მასალის გაძვირება საერთაშორისო ბაზარზე
-
მომსახურების თვითღირებულების ზრდა
-
შრომის ბაზარზე მედპერსონალის ხელფასების ზრდა
ალკოჰოლი და თამბაქო: მორიგი ზრდა და აკრძალვების ეფექტი
ალკოჰოლსა და თამბაქოზე ფასები 4.4%-ით გაიზარდა, რაც წლიურ ინფლაციაში 0.28 პროცენტული პუნქტით აისახა.
-
თამბაქოს ნაწარმი: +7.0%
-
ალკოჰოლური სასმელები: +1.7%